Η Αταλάντα λέγεται συνήθως ότι ήταν κόρη του Ιάσου, γιου του βασιλιά Λυκούργου της Αρκαδίας, και της Κλυμένης, κόρης του Μινύα της Βοιωτίας. Άλλοι λένε ότι ο πατέρας της Αταλάντας ήταν ο Σχοινέας ή ο Μαινάλος.

Ο πατέρας της Αταλάντας ήθελε ένα γιο, και έτσι όταν η γυναίκα του γέννησε ένα γιο, ο πατέρας της Αταλάντας πήρε το νεογέννητο μωρό στο κοντινό δάσος και το εγκατέλειψε εκεί. Η πιο πιθανή κατάληξη ενός τέτοιου γεγονότος ήταν να πεθάνει το μωρό από την έκθεση, αλλά όπως συμβαίνει σε τόσες πολλές ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας το μωρό Αταλάντα δεν πέθανε, γιατί η θεά Άρτεμις είχε παρατηρήσει τα γεγονότα και επενέβη. Η Άρτεμις έστειλε έξωμια αρκούδα για να θηλάσει το μωρό.

Το μωρό ανακαλύφθηκε τελικά από κάποιους κυνηγούς στο δάσος και πήραν την Αταλάντα μαζί τους, μεγαλώνοντάς την σαν να ήταν μέλος της ομάδας τους.

Η Αταλάντα μεγάλωσε ανάμεσα στους κυνηγούς, και εκπαιδεύτηκε από αυτούς στους τρόπους τους. Έτσι, η Αταλάντα ήταν, σε νεαρή ηλικία, ικανή να κυνηγάει, να τρέχει και να παλεύει, και η Αταλάντα θα γινόταν καλύτερη από κάθε αρσενικό κυνηγό που ζούσε μαζί του.

Παρά το γεγονός ότι μεγάλωσε με τόσους πολλούς άνδρες, η Αταλάντα αποφάσισε να παραμείνει αγνή, δίνοντας όρκο παρθενίας, και έγινε λάτρης της Άρτεμης, της θεάς που χρόνια πριν την είχε σώσει. Στη συνέχεια, έγινε μια προφητεία από έναν χρησμό, ότι η καταστροφή θα έπληττε την Αταλάντα αν έχανε την παρθενιά της.

Η αγνότητα της Αταλάντας δοκιμάστηκε όμως σύντομα, γιατί μια μέρα στο δάσος συνάντησε δύο κενταύρους, τον Ρόκο και τον Υλαίο- και όπως ήταν η βάρβαρη φύση των Κένταυροι στο σύνολό τους, ο Ρόκος και ο Υλαίος επιχείρησαν να βιάσουν την ηρωίδα. Η Αταλάντα όμως δεν ήταν ανυπεράσπιστη, γιατί είχε μαζί της τόξο και βέλη, και έτσι η Αταλάντα πυροβόλησε και σκότωσε τους δύο κενταύρους.

Η φήμη της Αταλάντας ως σπουδαίου κυνηγού, δρομέα και παλαιστή εξαπλώθηκε σε όλη την αρχαία Ελλάδα.

Atalanta στο iolcus

Μεταγενέστερες εκδοχές του μύθου της Αταλάντας εμφανίζουν την Αταλάντη παρούσα ανάμεσα στους Αργοναύτες καθώς ταξίδευαν στην Κολχίδα για το Χρυσόμαλλο Δέρας, ενώ πιο γνωστό είναι ότι ο Ιάσονας εμπόδισε την Αταλάντη να επιβιβαστεί στην Αργώ, φοβούμενος την απόσπαση της προσοχής που θα προκαλούσε η Αταλάντη στους άλλους άνδρες ήρωες.

Ο Μελεάγερ όμως ήταν ξετρελαμένος με την ηρωίδα και δεν θα την άφηνε έξω από την κυνηγετική ομάδα, και μάλιστα ήταν μάλλον καλό που ο Μελεάγερ συμφώνησε να είναι η Αταλάντα μια από τις Καλυδωνιανοί κυνηγοί , γιατί η Αταλάντα ήταν εκείνη που λέγεται ότι προκάλεσε τον πρώτο τραυματισμό στον Καλυδώνιο Κάπρο.

Στη συνέχεια, ο Μελέαγρος θα επέφερε το φονικό χτύπημα, αλλά αντί να κρατήσει το πολύτιμο τρίχωμα και τους χαυλιόδοντες του αγριόχοιρου, ο Μελέαγρος τα χάρισε στην Αταλάντα.

Οι θείοι του Meleager θα αντιδρούσαν έντονα στη χορήγηση ενός τέτοιου βραβείου, και ο Meleager αναγκάστηκε να τους σκοτώσει και τους δύο. Αυτό όμως θα είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του Meleager, γιατί η ίδια του η μητέρα έριξε ένα μαγεμένο σπίρτο στη φωτιά, βάζοντας τέλος στη ζωή του γιου της.

Η Αταλάντα επιστρέφει στο σπίτι της

Η Αταλάντα θα φύγει από την Καλυδών, βαθιά αναστατωμένη για το θάνατο του Μελεάγερ- η Αταλάντα θα κρεμάσει αργότερα τα βραβεία της σε ένα ιερό άλσος της Αρτέμιδος στην Αρκαδία.

Η Αταλάντα θα επανενωθεί στη συνέχεια και θα συμφιλιωθεί με τον πατέρα της. Ο πατέρας της Αταλάντας δεν θα μπορούσε να ευχηθεί καλύτερο παιδί, γιατί σίγουρα κανένας γιος δεν θα μπορούσε να φέρει μεγαλύτερο κύρος στην οικογένεια.

Η Αταλάντα όμως ήταν πλέον σε ηλικία γάμου, και έτσι ο πατέρας της πίστευε ότι έπρεπε να βρει έναν κατάλληλο σύζυγο γι' αυτήν.

Η Αταλάντα όμως δεν επιθυμούσε να ανακαλέσει τον ιερό όρκο της και έτσι σκέφτηκε ένα σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο θα παντρευόταν μόνο κάποιον που θα μπορούσε να την ξεπεράσει σε έναν αγώνα δρόμου. Όσοι προσπαθούσαν να την νικήσουν και απέτυχαν θα εκτελούνταν, ενώ κάποιοι λένε ότι η Αταλάντα ήταν αυτή που σκότωσε τους αποτυχημένους μνηστήρες.

Πολλοί πιθανοί μνηστήρες της Αταλάντης αποτράπηκαν από το να προσπαθήσουν να παντρευτούν την Αταλάντη εξαιτίας του φόβου του θανάτου, αλλά πολλοί περισσότεροι πίστευαν ότι η ανταμοιβή υπερέβαινε τον κίνδυνο. Δεν υπήρχε όμως κανείς τόσο εύστροφος όσο η Αταλάντη, και έτσι πολλοί μνηστήρες εκτελέστηκαν.

Στην ελληνική μυθολογία λίγοι ήρωες έζησαν τη ζωή τους ευτυχισμένοι, και η Αταλάντα δεν διέφερε, καθώς η δική της πτώση ήταν σύντομα κοντά.

Ο Μελανίωνας παρέβλεψε τη βοήθεια που του παρείχε η Αφροδίτη και παρέλειψε να προσφέρει την αναμενόμενη θυσία στη θεά. Αυτό φυσικά εξόργισε την Αφροδίτη, η οποία πήρε εκδίκηση και έκανε τον Μελανίωνα και την Αταλάντα να ολοκληρώσουν τον γάμο τους σε ένα ιερό ιερό αφιερωμένο στον Δία.