Psyche in de Griekse Mythologie

Nerk Pirtz 04-08-2023
Nerk Pirtz

PSYCHE GRIEKSE MYTHOLOGIE

Het woord Psyche en zijn afgeleiden komen vaak voor in de Engelse taal, maar Psyche kwam ook voor in het Oude Griekenland, want het is de naam die gegeven werd aan de Griekse godin van de Ziel. Psyche was echter een relatief ongebruikelijke godin in het Griekse pantheon, want Psyche werd niet onsterfelijk geboren, maar werd in een godin getransformeerd.

De prinses Psyche

Vandaag de dag komt de beroemdste versie van de mythologie van Psyche uit de Romeinse periode, want het verhaal van Psyche en Cupido is een centraal thema in Apuleius' De gouden ezel .

Zo zou Psyche de jongste van drie dochters zijn van een naamloze Griekse koning en koningin. Hoewel alle drie de dochters extreem mooi waren, overtrof de schoonheid van Psyche die van haar zussen en die van elke andere sterveling uit die tijd.

Psyche's schoonheid was echter net zo goed een vloek als een zegen, want terwijl haar zussen gelukkig getrouwd waren met andere Griekse koningen, zagen mannen Psyche's schoonheid en waren ze niet bereid haar te benaderen. Na verloop van tijd begonnen de mensen de mooie Psyche zelfs te aanbidden alsof ze een godin was en als gevolg daarvan werd de verering van Aphrodite (Venus) verwaarloosd.

De vloek van Aphrodite

Het was nooit een goed idee om een Griekse godheid boos te maken en toen haar aanbidding werd verwaarloosd, steeg de woede van Aphrodite en werd Psyche het doelwit van deze woede, hoewel de prinses natuurlijk niets verkeerd had gedaan.

Aphrodite verordonneerde dat Psyche nu verliefd zou worden op de meest onwaardige en lelijke van alle sterfelijke mannen, en het werd overgegeven aan Eros (Cupido), de zoon van Aphrodite om dit te regelen met zijn gouden pijlen.

Terwijl Aphrodite aan het plotten was, probeerde Psyche's vader ook plannen te maken voor de toekomst en de koning raadpleegde een van Apollo's orakels om erachter te komen wat de toekomst van Psyche zou zijn. De proclamatie die de Sibyl echter gaf, troostte Psyche's vader niet, want, alsof ze Aphrodite's plan bevestigde, werd er gezegd dat Psyche met een monster zou trouwen.

De bruiloft van Psyche - Edward Burne-Jones (1833-1898) - PD-art-100

De ontvoering van Psyche

Met de proclamatie gegeven, moest Psyche nu de huwelijksceremonie plannen, hoewel hij geen idee had wie de bruidegom zou worden. Dus, op de gegeven dag, steeg het bruidsgezelschap naar de top van een berg om de bruidegom op te wachten.

Er verscheen echter geen bruidegom, maar in plaats daarvan werd de aanstaande bruid van de bergtop ontvoerd, want Psyche werd opgehaald door Zephyrus, de Griekse god van de Westenwind, en ver weg gevlogen, voordat Zephyrus Psyche voorzichtig in een prachtig paleis deponeerde.

Zephyrus had Psyche echter niet voor zichzelf ontvoerd, hoewel dat volkomen in overeenstemming was met de aard van de god, maar in plaats daarvan werkte Zephyrus in opdracht van Eros.

Eros was op weg gegaan om het bevel van Aphrodite uit te voeren, maar toen hij de mooie Psyche zag, waren alle gedachten om haar te straffen verdwenen, want de god van de liefde was zelf verliefd geworden.

Zie ook: De vliegende hydra in de Griekse mythologie
De ontvoering van Psyche - William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - PD-art-100

Eros zat echter in een lastig parket, want omdat hij tegen de instructies van Aphrodite in was gegaan, kon hij het bewijs van zijn insubordinatie niet bij de godin laten aankomen. Dus werd Psyche verborgen in het paleis, weg van nieuwsgierige ogen, maar Eros kon ook niet aan Psyche onthullen wie hij was, dus kwam Eros alleen 's nachts naar Psyche, wanneer de prinses niet kon zien wie haar minnaar was.

Eros waarschuwde Psyche dat ze niet naar hem mocht kijken, want het resultaat zou hun beider ondergang zijn.

Psyche waagt een kans

In het paleis wilde Psyche niets, maar al snel werd Psyche eenzaam, gescheiden als ze was van haar familie en het gezelschap van anderen. Eros zorgde er dus voor dat de twee dochters van Psyche naar het paleis kwamen, en zo bracht Zephyrus hen naar het paleis.

De zussen van Psyche werden echter al snel jaloers op hun zus, want het paleis waarin ze woonde was superieur aan welk sterfelijk paleis dan ook. De jaloezie van de zussen uitte zich al snel in het feit dat ze lieten doorschemeren dat de onbekende minnaar van Psyche wel een afschuwelijk monster moest zijn, te bang om zijn gezicht te laten zien, precies zoals het Orakel eerder had voorspeld.

Psyche vergat de waarschuwing van Eros helemaal en bedacht, geleid door de woorden van haar zussen, een plan om de identiteit van haar geliefde te onthullen.

Psyche hield een lamp afgedekt in haar slaapkamer en wachtte tot haar geliefde naast haar in slaap was gevallen, waarna ze voorzichtig het licht van de lamp opende. Psyche was enigszins geschrokken toen ze merkte dat haar geliefde niet de verwachte, maar een prachtige god was. Terwijl Psyche echter naar Eros keek, lekte er wat lampolie uit de lamp, waardoor Eros wakker werd toen het op hem viel.

Eros vluchtte onmiddellijk uit de slaapkamer en het paleis, boos dat Psyche hem niet vertrouwde, maar ook bang voor de gevolgen die zijn ontdekking zou kunnen hebben.

Cupido en Psyche - Giuseppe Crespi (1665-1747) - PD-art-100

De dood van de SIsters van Psyche

Na het verlies van Eros keerde Psyche terug naar huis, maar toen ze haar zussen vertelde over de identiteit van haar geliefde, werden ze nog jaloerser, maar de jaloezie van het paar zou uiteindelijk tot hun dood leiden. Beide zussen van Psyche probeerden hun zus te vervangen als de bron van Eros' liefde en beiden sprongen van de top van een berg en riepen Zephyrus aan om hen naar Eros te brengen, net zoals de windgod had gedaan.Zephyrus negeerde echter de roep van Psyche's zussen en zo stortten beiden hun dood tegemoet.

Cupido en Psyche - François-Édouard Picot (1786-1868) - PD-art-100

De zoektocht van Psyche

Psyche ging op zoek naar haar verloren liefde en zwierf door de bekende landen, maar Eros was natuurlijk niet op aarde, maar bevond zich in het paleis van Aphrodite, waarbij Eros ziek was geworden en vreesde dat hij Psyche voor altijd kwijt was. De ziekte van Eros had een verwoestend effect op de wereld, want zonder de tussenkomst van Eros werd niemand meer verliefd, en uiteindelijk had dit zelfs invloed op degoden.

Zie ook: De sterrenbeelden en Griekse mythologie Pagina 11

Aphrodite begreep aanvankelijk niet waarom haar zoon ziek was en hoe hij weer beter kon worden, maar uiteindelijk kreeg Aphrodite er begrip voor toen Psyche zelf opdook in Aphrodite's paleis.

De arbeid van Psyche

Dit begrijpen maakte Aphrodite echter alleen maar boos, want Eros was ongehoorzaam geweest aan haar instructies en in plaats van het paar geliefden te herenigen, besloot Aphrodite Psyche te straffen.

Taak na taak werd aan Psyche gegeven, waarbij de prinses als virtuele slavin in het paleis werd gehouden, niet wetende dat Eros zich in een andere slaapkamer van het paleis bevond. Psyche bad tot beide Demeter en Hera, en hoewel de godinnen haar gebeden verhoorden, voelden ze zich niet in staat om in te grijpen tegen de acties van een andere Olympische godin.

De taken die Aphrodite aan Psyche gaf waren in eerste instantie gewoon taken, maar onmogelijk voor een sterveling om te voltooien; één taak was het scheiden van een gemengde hoop gerst en tarwe in ongemengde hopen voor zonsopgang. Psyche vond echter hulp in de vorm van tientallen mieren, die de hoop voor haar kwamen scheiden.

Toen Aphrodite vond dat haar onmogelijke taken voltooid waren, besloot de godin om in plaats daarvan dodelijke taken toe te wijzen. De eerste was de taak om wol te verzamelen van schapen die aan Helios toebehoorden. Deze schapen waren te vinden aan de verre oever van een gevaarlijke rivier, en de schapen zelf waren gewelddadig tegenover vreemden; dus Aphrodite ging ervan uit dat Psyche ofwel zou verdrinken in de rivier, of anders gedood zou worden door de schapen.Hoewel een magisch riet Psyche de weg wijst en haar vertelt dat ze gewoon de gouden wol moet verzamelen die zich heeft verzameld in de doornstruiken langs de oever van de rivier.

Aphrodite's woede blijft groeien met elke voltooide taak en dus stuurt Aphrodite Psyche om water te halen uit de rivier de Styx. Wanhoop over de hopeloosheid van de taak begint Psyche te overweldigen, maar dan grijpt Zeus zelf in en stuurt een van zijn adelaars om water te halen voor de prinses.

Eros als redder

Dan krijgt Psyche nog een laatste opdracht, waarin ze de opdracht krijgt om een stukje schoonheid van Persephone mee terug te nemen uit de Onderwereld.

In de Griekse mythologie is het niet de bedoeling dat een levende ziel de Onderwereld kan binnengaan, laat staan verlaten, en dus dacht Aphrodite dat ze voor eens en altijd van Psyche af zou zijn. Het leek er inderdaad op dat Aphrodite gelijk zou krijgen, want Psyche's enige idee om de Onderwereld binnen te gaan was om zelfmoord te plegen. Voordat Psyche zelfmoord kan plegen fluistert een stem haar instructies in over hoe ze detaak.

Zo vindt Psyche een ingang tot de Onderwereld en steekt al snel de Acheron over in de boot van Charon. Persephone Persephone lijkt op het eerste gezicht sympathiek te staan tegenover de zoektocht van Psyche, maar Psyche is gewaarschuwd voor het accepteren van voedsel of een plaats in het paleis van Hades, want beide zouden haar voor altijd aan de Onderwereld binden. Maar uiteindelijk geeft Persephone Psyche een gouden doosje, waarvan gezegd wordt dat het iets van de schoonheid van de godin bevat.

Psyche opent de gouden doos - John William Waterhouse (1849-1917) - PD-art-100

De nieuwsgierigheid van de stervelingen overvalt Psyche, en de prinses besluit een kijkje te nemen in de doos. Daarin zit echter geen schoonheid, maar eeuwige sluimer, en als Psyche inademt, valt ze onmiddellijk in een diepe slaap.

Zonder dat Psyche het weet, helpt Eros haar met haar taken vanuit zijn ziekbed, zonder dat Aphrodite het doorheeft. Nu Eros beter genoeg is om het paleis te verlaten, schiet hij zijn geliefde te hulp en wekt haar weer tot leven.

Het huwelijk van Cupido en Psyche - Pompeo Batoni (1708-1787) - PD-art-100

De godin Psyche

In het besef dat Aphrodite's vervolging van Psyche waarschijnlijk eindeloos zal zijn, gaat Eros naar Zeus en smeekt om zijn hulp. Eros had Zeus eerder veel problemen bezorgd, maar gezien de benarde situatie van Psyche, en ook het potentieel voor Eros om minder storend te zijn als hij gesetteld en getrouwd is, en ook behulpzaam in Zeus' toekomstige liefdesleven, kondigt Zeus aan dat Psyche en Eros zullen trouwen.

Als gevolg hiervan wordt Psyche onsterfelijk gemaakt door Zeus en wordt ze de Godin van de Ziel.

Aphrodite was niet erg blij met deze wending, maar ze had geen bondgenoten onder de andere Olympische goden om in dit geval tegen het decreet van Zeus in te gaan, en uiteindelijk wordt Aphrodite gesust. Het bruiloftsfeest dat volgt staat op gelijke voet met alle banketten die daarvoor hadden plaatsgevonden, met Apollo die op zijn lier speelt, Pan op zijn syrinx, en de Muzen onderhoudend.

De vereniging van Liefde en Ziel, in de vorm van Eros en Psyche, zou één kind voortbrengen, Hedione (Volupta), de godin van plezier en genot.

Nerk Pirtz

Nerk Pirtz is een gepassioneerd schrijver en onderzoeker met een diepe fascinatie voor de Griekse mythologie. Geboren en getogen in Athene, Griekenland, was de jeugd van Nerk gevuld met verhalen over goden, helden en oude legendes. Van jongs af aan was Nerk gefascineerd door de kracht en pracht van deze verhalen, en dit enthousiasme werd met de jaren sterker.Na het behalen van een graad in klassieke studies, wijdde Nerk zich aan het verkennen van de diepten van de Griekse mythologie. Hun onverzadigbare nieuwsgierigheid leidde hen op talloze zoektochten door oude teksten, archeologische vindplaatsen en historische archieven. Nerk reisde veel door Griekenland en waagde zich in afgelegen hoeken om vergeten mythen en onvertelde verhalen te ontdekken.De expertise van Nerk beperkt zich niet alleen tot het Griekse pantheon; ze hebben zich ook verdiept in de onderlinge verbanden tussen de Griekse mythologie en andere oude beschavingen. Hun grondig onderzoek en diepgaande kennis hebben hen een uniek perspectief op het onderwerp gegeven, minder bekende aspecten belicht en een nieuw licht geworpen op bekende verhalen.Als doorgewinterde schrijver wil Nerk Pirtz hun diepgaande begrip en liefde voor de Griekse mythologie delen met een wereldwijd publiek. Ze geloven dat deze oude verhalen niet louter folklore zijn, maar tijdloze verhalen die de eeuwige worstelingen, verlangens en dromen van de mensheid weerspiegelen. Via hun blog, Wiki Greek Mythology, wil Nerk de kloof overbruggentussen de oude wereld en de moderne lezer, waardoor de mythische rijken voor iedereen toegankelijk zijn.Nerk Pirtz is niet alleen een productief schrijver, maar ook een boeiende verhalenverteller. Hun verhalen zijn rijk aan details en brengen de goden, godinnen en helden levendig tot leven. Met elk artikel nodigt Nerk lezers uit op een buitengewone reis, waardoor ze zich kunnen onderdompelen in de betoverende wereld van de Griekse mythologie.De blog van Nerk Pirtz, Wiki Greek Mythology, dient als een waardevolle bron voor zowel geleerden, studenten als enthousiastelingen en biedt een uitgebreide en betrouwbare gids voor de fascinerende wereld van Griekse goden. Naast hun blog heeft Nerk ook verschillende boeken geschreven, waarin ze hun expertise en passie in gedrukte vorm delen. Of ze nu schrijven of spreken in het openbaar, Nerk blijft het publiek inspireren, onderwijzen en boeien met hun ongeëvenaarde kennis van de Griekse mythologie.